Ürtiker (Kurdeşen) Sebepleri Ve Tedavisi

Tıp dilindeki adı “ürtiker” olan kurdeşen, vücudun herhangi bir yerinde gruplar halinde oluşan, soluk kırmızı renkli kabarıklıklardır. Bu döküntü bir kaç saat içinde geriler. Bazen 24 saate kadar uzayabilir. Eski bir döküntü solarken yerine yenileri çıkabilir. Boyutları bir kalem arkası büyüklüğünden, bir tabak büyüklüğüne kadar değişebilir ve birleşerek büyük alanlar oluşturabilirler. Genellikle kaşıntılıdır, fakat yanma ve batma hissi de olabilir.

Ürtiker oldukça yaygındır. İnsanların % 10-20 si yaşamı boyunca en az bir kez ürtiker atağı geçirir. Birçok atak bir kaç gün veya haftada geriler. Bazen de yıllarca sürebilir.
Toplumda sık görülen bir cilt hastalığı olmasına rağmen fazla önemsenmeyen kurdeşenin en önemli nedenlerinden biri strestir. Hastalık yüzde 60-70 oranında strese bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.

1-AKUT ÜRTİKER: Genelde 24-48 saat içinde düzelir. Nadiren bir ay kadar sürebilir. Her yaşta görülebilir.
2-KRONİK ÜRTİKER: Bu döküntülerin en az 6 hafta süreyle her gün veya iki gün arayla ortaya çıktığı tablodur. Daha çok erişkinlerde görülür. Ürtikeri oluşturan etken eğer cildin daha derin tabakalarını etkilerse ANJİOÖDEM denen tablo ortaya çıkar. Cildin gevşek bölgelerinde ortaya çıkan, sınırları belirsiz doku şişliği şeklindedir. Ürtikerle birlikte veya tek başına görülebilir.

AKUT ÜRTİKERİN NEDENLERİ
*  Enfeksiyonlar
*  İlaç ve diğer kimyasal maddeler
*  Besinler( çerezler, yumurta, balık ve diğer deniz ürünleri, süt, çilek,...)
*  Böcek sokmaları ( arı , örümcek,..)

KRONİK ÜRTİKERİN NEDENLERİ
Hastaların ancak bir kısmında neden bulunabilir. Bunların başlıcaları:
*  Stres, basınç, soğuk, güneş, egzersiz,
*  Diğer bazı cilt hastalıkları veya cilt dışı sistemik hastalıklar
*  Ailesel hastalıklar

Ürtiker tanısı nasıl konur?
Ürtikerin genel görünümü veya lezyonun tanımlanması doktorunuz için tanıda yeterli olmaktadır. Nedeni bulunamayabileceğinden doktorunuz size ayrıntılı sorular soracaktır ve bazı testler isteyecektir.

Ürtiker hayati tehlike yaratır mı?
Ürtiker sadece ciltte lokalize kaldığında hayati tehlikesi yoktur. Fakat, eğer ciltte döküntüye yol açan deri altı ödem üst solunum yollarlı ve soluk borusunda da oluşursa, dikkatli olmak ve acile başvurmak gerekir.

Ürtikerin tedavisi nedir?
En iyi tedavi etkenin saptanması ve bu etkenden sakınmaktır. Bu etken akut kurdeşende daha çok gıda ve ilaçlar olduğu için mümkün olduğunca gereksiz ilaç kullanılmamalı ve balık, yumurta, kabuklu deniz ürünleri, katkı maddesi içeren gıdalardan (cips, çerez, çikolata, boyalı şeker, sakız, gazoz, kola, ketçap, mayonez, baharatlı gıdalar) uzak durulmalıdır. Yine etken ve alevlendirici olabilecek stres faktörü olabildiğince engellenmelidir.

Doktorunuzun yazacağı ağızdan alınan antihistaminik denilen ilaçlar genellikle kurdeşende iyileşme sağlar. Ürtikerin oluşmaması için en iyi yol anthistaminiklerin düzenli bir şekilde alınmasıdır. Doktorunuz size en uygun olan bir veya birden fazla antihistaminik ilaç yazabilir. Şiddetli olgularda kortizon ve antihistaminik iğne enjeksiyonuna ihtiyaç duyulabilir.