Kırım Kongo Kanamalı Ateşi İlk Yardım

Çoğu virüs hastalıklarında olduğu gibi bu hastalığın da doğrudan bir tedavisi ve etkili bir ilacı olmayıp daha çok destek tedavisi ve bulguları gidermeye yönelik tedaviler ve bazı antivirütik ilaçlar uygulanmaktadır.

Erken dönemde başlanılan destek tedavi daha başarılı sonuç vermektedir. Geç başlanılan tedavi ve ağır seyreden hastalık öldürücü olabilmektedir.

Kenelerin kan emişi genellikle uzun bir süreçtir. Sinekler gibi hemen sokup kısa sürede kan emişini bırakmazlar. Kan emmeye başlayan kene, ağız kısmındaki hortumunu cilt içine sokar ve doyuncaya kadar çıkartmaz. Bu hortum, geri çıkışı engellemek için çıkıntılar içerdiğinden kolay çıkmaz. Bu nedenle keneyi çıkartmak için zorlamamak gerekir. Çok zorlandığında sıvıyı erken salgılayıp virüsü bulaştırabilir veya boru kısmı koparak cilt içinde kalabilir. Kenelerin kesinlikle çıplak elle öldürülmemesi ve patlatılmaması gerekir. Çünkü kenenin taşıdığı virüsler bu sırada da bulaşabilir. Ayrıca, zorlama kenenin patlayarak enfekte sıvı ve kanın cildimizdeki çiziklerden ya da gözümüze sıçrayarak bulaşmasına yol açabilir.

Kene henüz deriye gömülmemişse cımbızla deriye tutunduğu baş-ağız kısmından tutulur, yavaşça sağa sola oynatılarak yukarıya doğru sabit kuvvetle çekilir ve çıkarıldığı yere antiseptik solusyonlar (betadine, baticon, ) sürülebilir. Çıkan kene çamaşır suyu veya böcek öldürücü ilaç ile dolu kabın içine atılarak ölmesi sağlanır.

Kene başı doku içine gömülmüş ise cerrahi olarak çıkartılmak üzere mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Vücuda yapışmış keneyi kesinlikle fazla zorlamamak,elle öldürmemek, patlatmamak ve kenenin üzerine herhangi bir kimyasal madde (alkol, gaz yağı gibi) dökmemek, sigara veya kibritle yakma işlemi yapmamak gerekir. Çünkü bu işlemler kenenin kusmasına ve enfekte sıvıyı vücudumuza salgılamasına neden olabilir.

Kene çıkarılınca büyüteç altında incelenmeli. Küçük çocuklarda çıkarılırken hafif sedasyon yapılmalı.

Tam çıkarabilmek için:

Kene çıkarılırken vücuda en yakın kısmından tutulmalıdır.

Ekleri kalmışsa küçük bir deri parçasıyla birlikte çıkarılmalıdır.

-Isırmakta olan keneyi yerinden almak için, yanmakta olan kibrit keneye yaklaştırılır. Bu sayede ısı ve ışık etkisiyle kene deriden uzaklaşır. Bu işlem kene zehirli değilse yapılabilir.

-Cilde kan emmek için yapışan keneler kolaylıkla ayrılmazlar. Zorla alınmak istenirse, baş kopabilir. Zeytinyağı kenenin üzerine dökülürse kene kendini deriden çeker, ama tam çıkmaz.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) Belirtileri Ve Bulaşma Yolları

Yaz mevsiminin korkulu rüyası olan kene 2003 yılından bu yana ülkemizde can alıyor Uzmanlar, kene kabusuna karşı alınması gereken önlemleri ve yapılacakları anlattı.

Kene ısırığıyla yaşanan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), diğer bir adıyla 'kene' hastalığı can güvenliğimizi tehdit ediyor. Bu hastalığa 'Nairovirus' adında bir virüsün yol açtığını, bu virüsün keneler arasında enfeksiyon yaparak yayıldığını söyleyen uzmanlar, bilinen 850 kene türü olduğunu, bunlardan 31'inin hastalık bulaştırdığını belirtiyor. Hastalıkla ilgili toplumumuzun bilgi sahibi olmadığını söyleyen uzmanlar, bu konuda önemli açıklamalarda bulunuyor. Virüs, hayvanlarda belirtisiz bir enfeksiyona sebep olurken, insanlarda ölümle sonuçlanan hastalığa neden oluyor. Ülkemizde, genellikle Nisan-Ekim döneminde aktif olan keneler, bu dönemde salgınlara yol açıyor. İlk defa 1944 yılında Kırım'da tanımlanan ve adına 'Kırım Kanamalı Ateşi' adı verilen hastalığın, 1969 yılında Kongo'da da görülünce KKKA adını aldığı, ülkemizde ise ilk kez 2003 yazında görüldüğü belirtiliyor.

Isırığın beşinci gününden sonra karaciğer- böbrek-akciğer yetmezliği ve santral sinir sistemi bozuklukları gelişebilir. Hastalığın ikinci haftasında karaciğer, akciğer veya böbrek yetmezliği tablosu ya da DIC (yaygın damar içi pıhtılaşma bozukluğu) nedeni ile kaybedilirler. İyileşme ise genellikle 10. günden sonra başlar.

Virüs ile bulaşmış keneler, kan emişini tamamladıktan sonra ayrılırken bir sıvı salgılar. Virüs genellikle bu sıvı ile bulaşır. Kan emdikleri ve virüsü bulaştırdıkları tüm canlılar hasta olabilir fakat hastalık genellikle hayvanlarda hafif ve bulgusuz seyreder. Bu nedenle daha az görülmekle birlikte hasta hayvanların salgıları ve kanları aracılığıyla da hastalık bulaşabilir.

Özellikle küçük çocuklar için tehlikelidir. Hatta öldürücü olabilir.

Çocuğun saçlı derisine yapışan kene, zehrini kana boşaltır. Çocuk uyuklamaya başlar ve ertesi gün paralizi görülür. Farkına varılıp da kene alınmaz ise 2-3 gün zarfında kene ölür. Kene yapıştığı yerden alınırsa paralizi kendiliğinden düzelir.

Belirtileri

Hastalık genellikle kene ısırığı ile virüsün bulaşmasından 1-3 gün sonra ortaya çıkar. Bu süre en fazla 9 güne kadar uzayabilir.

Hasta hayvanın kan ve vücut sıvıları bulaşmış ise bu durumda hastalığın ortaya çıkışı 13 güne kadar uzayabilmektedir.

Yakınmalar: İştahsızlık, baş ağrısı, yüksek ateş, yaygın kas ağrıları, mide ağrısı, kusma ve bazen de ishal şikayetleri ile ani olarak başlar.

Gözlerde ve yüzde kızarıklık, göğüste noktasal, vücutta yaygın cilt altı kanamaları, burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan gibi ciddi bulguları görülebilir. Hepatit (Karaciğer tutulması) gelişimine bağlı olarak ciltte sarılık ve idrarda koyulaşma saptanabilir. Ateş, kırıklık, baş ağrısı, halsizlik, aşırı duyarlılık, kol, bacak ve sırtta şiddetli ağrı ve belirgin iştahsızlık bazen kusma, karın ağrısı ve ishal olabilir.

İlk günlerde yüz ve göğüste küçük cilt altı kanamaları, gözlerde kızarıklık, gövde, kol ve bacaklarda bir yere çarpmış gibi cilt altı kanamalar oluşabilir.

Burun kanaması, kanlı kusma, kanlı dışkılama, kanlı idrar görülebilir. Vajinal kanamaya da rastlanabilir.

Ağır olgularda hepatit, karaciğer, böbrek, akciğer yetmezlikleri oluşabilir.
Bu zehir, paralizilere yol açarak ölüm meydana getirir. Deriye yapışan kene bir gün sonra paralizi yapabilir. Paraliziden önce kişide uyuşukluk ve uyku hali görülür.

Bulaşma Yolları

1- Kenelerin ısırması ile: Kırsal kesimde yaşayan ve hayvanlarla ilgilenenler, ev ya da sokak hayvanları ile ilişkisi olanlar, çalılık ve otların olduğu yerlerde piknik, av vb. nedenlerle bulunanlara bulaşma ihtimali yüksek.

2- Kan ve vücut sıvısının teması sonucu: Veterinerler, avcılar, kasaplar ve çiftçilerde meslek hastalığı olarak görülebilir. Ayrıca etlerin hazırlanması sırasında da KKKA bulaşabilir.

3- Hasta kişilerin kan ve vücut sıvılarının teması ile: Sağlık görevlileri ile hasta yakınlarına bu yolla bulaşma olmaktadır.

Kuluçka süresi: Bir kenenin insandan kan emmesi ile hastalık belirtilerinin ortaya çıkması arasında ortalama iki günlük bir zaman geçmektedir.

Bulunduğu yerler
* Hayvan barınakları ve hayvanların üzerinde,
* Su kenarları ve otlak şeklindeki yerlerde,
* Çalı, çırpı ve gür ot bulunan yerlerde,
* Çayırlarda yaşarlar